KOOP-DES Programının amaçları kooperatif ve üst kuruluşlarının:

Kuruluş, işleyiş ve denetim işlemlerine ait hizmetleri Ticaret Bakanlığı Esnaf Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğünce yürütülen kooperatif ve üst kuruluşları bu destekten gerekli şartları yerine getirdikleri takdirde yararlanabilecektir.
Bu kooperatif türleri genel olarak şunlardır:
 

Program kapsamında kooperatiflerin hibe desteği alabilecekleri hizmet alımları; ürettikleri ürünlerin tanıtımı ve pazarlanmasına ilişkin sergi ve fuar katılımlarına yönelik olan alımlardır.

Kooperatiflerin desteklenmesine karar verilen mal ve hizmet alımlarında:

Hibeye esas proje tutarının kalan kısmı proje yürütücüsü kooperatifçe karşılanır. Bu konuyla ilgili detaylı örnekler Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzunda mevcuttur.

Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen kalkınmada öncelikli yöreler aşağıda yer almaktadır:
Birinci Derecede Kalkınma Öncelikli Yöreler;
 

1. Adıyaman	11. Bitlis	21. Hakkari	31. Malatya	41. Sinop
2. Ağrı	12. Çanakkale (Bozcaada ve Gökçeada İlçeleri)	22. Iğdır	32. Mardin	42. Sivas
3. Aksaray	13. Çankırı	23. Kahramanmaraş	33. Muş	43. Şanlıurfa
4. Amasya	14. Çorum	24. Karabük	34. Nevşehir	44. Şırnak
5. Ardahan	15. Diyarbakır	25. Karaman	35. Niğde	45. Tokat
6. Artvin	16. Elazığ	26. Kars	36. Ordu	46. Trabzon
7. Bartın	17. Erzincan	27. Kastamonu	37. Osmaniye	47. Tunceli
8. Batman	18. Erzurum	28. Kırıkkale	38. Rize	48. Van
9. Bayburt	19. Giresun	29. Kırşehir	39. Samsun	49. Yozgat
10. Bingöl	20. Gümüşhane	30. Kilis	40. Siirt	50. Zonguldak

Bu bilgilere ve her yıl güncellenmiş hallerine www.kalkınma.gov.tr ve www.resmigazete.gov.tr adreslerinden ulaşılabilir. 

KOOP-DES Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzunda belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanan nitelikli personel istihdamına ilişkin proje başvuruları, Bakanlıkça internet sitesinde duyurulacak proje başvuru dönemlerinde makine ve/veya ekipman alımı yahut ortaklarının %90’ını kadınların oluşturduğu kooperatiflerin işletecekleri yaşlı ve engelli bakım merkezleri ile çocuk kulüpleri, kreş ve gündüz bakımevlerinin demirbaş eşya niteliğindeki yatırım malı alımlarına yönelik proje başvurularıyla birlikte, kooperatif merkezinin bulunduğu Ticaret İl Müdürlüklerine yapılır. Başvurunun son gününün, tatil gününe denk gelmesi halinde takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar başvurular kabul edilir.

Nitelikli personel hibe desteği verilecek; Kooperatiflerin faaliyet konularına göre makine ve/veya ekipman ile ilgili mal alımlarına ve/veya ortaklarının en az % 90’ını kadınların oluşturduğu kooperatiflerin işletecekleri yaşlı ve engelli bakım merkezleri ile çocuk kulüpleri, kreş ve gündüz bakımevlerinin demirbaş eşya niteliğindeki yatırım malı alımlarına ilişkin projelerinde yeni istihdam edecekleri en az lisans düzeyinde mezuniyet belgesi bulunan ve Kılavuzda belirtilen diğer nitelik ve koşulları taşımalıdır.

Nitelikli personel olarak istihdam edilen kişilerin, 26/09/2004 tarihli 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan malvarlığına karşı suçlar, kamunun sağlığına karşı suçlar, kamu güvenine karşı suçlar, kamu barışına karşı suçlar, genel ahlaka karşı suçlar, ekonomi, sanayi ve ticarete ilişkin suçlar, bilişim alanında suçlar, kamu idaresinin güvenilirliğine işleyişine karşı suçlar, devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçlar, devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlarla ilgili ya da 12/04/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 4 üncü maddesi gereğince fail, azmettiren ve yardım eden sıfatıyla kesinleşmiş mahkumiyet hükmüne ilişkin adli sicil kaydının bulunmaması şarttır.

Nitelikli personel istihdamı hibe desteğinin azami süresi bir yıldır. Hibe desteği ödemesi, nitelikli personel istihdamının gerçekleştiği bir yılın sonunda ödenir.

Nitelikli personel istihdamı projesini uygulayan kooperatif, proje süresince istihdam edeceği nitelikli personelin ücretinin tamamını, kendi kaynaklarından, banka aracılığıyla öder. Hibe desteği ödemesi, nitelikli personel istihdamının gerçekleştiği bir yılın sonunda kooperatifin hesabına aktarılır.

Yaşlı ve engelli bakım merkezleri ile çocuk kulüpleri, kreş ve gündüz bakımevlerinin demirbaş eşya niteliğindeki yatırım malı alımlarında hibe desteği sadece bu tür kooperatiflere verilmektedir. Ayrıca, bu tür kooperatiflerde kalkınmada öncelikli yöre şartı aranmaksızın hibe oranı % 75 olarak uygulanmaktadır. 

Kooperatifler, gerekli şartları sağlamaları halinde, Program kapsamında her bir proje konusu için ayrı proje başvuru formu doldurarak başvurabilirler. Sunulan proje başvuruları arasında kaynak aktarımı yapılamaz.

Başvuru sahibi kooperatifin, Program kapsamında hibe desteğinden yararlanabilmesi için aynı proje konusunda başka kamusal desteklerden yararlanmamış olması gerekmektedir

Kooperatiflerin Desteklenmesi Programından yararlanmak isteyen kooperatif ve üst kuruluşları Bakanlığımızın kurumsal internet adresinden (www.ticaret.gov.tr) ve Ticaret İl Müdürlüklerinden bilgi ve belge alabilirler. 

Programdan destek almak isteyen kooperatifler, öncelikle Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliği ve Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzunu okuyarak bilgi sahibi olmalıdır. Hibe desteği almak isteyen bir kooperatif, Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliği ve bu Yönetmeliğin nasıl uygulanacağına rehberlik eden, KOOPDES Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzuna uygun bir proje hazırlayarak Programa başvuru yapmalıdır.

Program kapsamında proje başvuru dönemleri, sergi ve fuar destekleri hariç bir yıl içinde en fazla üç dönem olmak üzere Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenip kurumsal internet sayfasından duyurulur. Proje başvuruları, duyuruda belirtilen tarihler arasında kooperatif merkezinin bulunduğu Ticaret İl Müdürlüğüne teslim edilir. Başvurunun son gününün tatil gününe denk gelmesi halinde, başvurular takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar teslim edilir. Ticaret Bakanlığı gerektiğinde Programın uygulanacağı illeri de belirleyebilir.

Kooperatifler tarafından Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzunun ekinde yer alan proje başvuru formu ve ekleri eksiksiz olarak kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki Ticaret İl Müdürlüğüne elden teslim edilir. Proje başvuru formu iki nüsha, ekleri ise tek nüsha olarak teslim edilir.

Hibe desteği başvurusu için gerekli dokümanlar, Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzu eklerinde yer almaktadır. Söz konusu Kılavuz, Ticaret İl Müdürlüklerinden ve Bakanlık kurumsal internet sitesinden (www.ticaret. gov.tr) temin edilebilir. 

Kooperatifler hibe desteği almak amacıyla Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzunda belirtilen şekilde proje başvuru formlarını doldurur ve kooperatif merkezinin bulunduğu Ticaret İl Müdürlüğüne teslim eder. Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzunda belirtilen usul ve esaslara göre hazırlanmayan ve kooperatiflerin imzaya yetkili yönetim kurulu (en az 2) üyelerince imzalanmayan başvurular kabul edilmez.

KOOP-DES Programı uygulama birimleri şunlardır;

İl Proje Yürütme Birimi: İl düzeyinde Programın rehberliğinden, projelerin uygulanmasından ve izlenmesinden sorumlu olan, yapılacak iş ve işlemleri İl Müdürlüğü adına yürüten İl Müdürlüğü personeli ile gerektiğinde vali tarafından görevlendirilecek diğer kamu kurumları personelinden oluşan en az üç kişilik birimdir.
İl Proje Komisyonu: Vali veya görevlendireceği vali yardımcısı başkanlığında; İl Müdürü, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürü, Tarım ve Orman İl Müdürü, ildeki Kalkınma Ajansı temsilcisi, Ticaret ve Sanayi Odası veya Ticaret Odası temsilcisinin katıldığı en az 5 (beş) kişiden oluşan ve bu Yönetmelik kapsamında hibe başvurularının değerlendirmesini yapan komisyondur.
Merkez Proje Komisyonu: İl proje komisyonu tarafından yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda uygun görülen proje başvurularını inceleyip karara bağlayan, Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğünden sorumlu Bakan Yardımcısı başkanlığında Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü, ilgili Genel Müdür Yardımcısı ve iki Daire Başkanından oluşan beş kişilik komisyondur.

Proje başvuruları Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliği, Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzu ve ilgili mevzuat hükümlerine göre değerlendirilir. Eksik ve hatalı belge içeren başvurular, eksikliklerin ve hataların giderilmesi amacıyla Ticaret İl Müdürlüğünce kooperatiflere iade edilir. İl Proje Yürütme Birimince; Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzunda belirtilen kriterlere göre başvurular incelenir ve eksiksiz başvurular, İl Proje Komisyonuna gönderilir. İl Proje Komisyonunun yapacağı değerlendirmede yeterli puanı alan proje başvuruları, Merkez Proje Komisyonuna gönderilir. Merkez Proje Komisyonu, Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzda belirtilen esaslar çerçevesinde bu projeleri inceler ve projelerin desteklenmesi konusundaki nihai kararı verir.

İl Proje Yürütme Birimince proje başvuru formu ve eki belgelerin Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliği ile KOOP-DES Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzuna uygun ve eksiksiz olduğunun tespitini içeren ve İl Proje Komisyonuna sunulan rapordur.

İl Proje Değerlendirme Raporu, İl Proje Komisyonunun kooperatiflerin proje başvurularına ilişkin değerlendirme sonuçlarının yer aldığı rapordur. Bu raporun eki olan cetvelde ise kooperatifin proje destek başvurusunda hibe desteği alabilmek için gerekli şartları taşıyıp taşımadığı değerlendirilir. Kooperatifin bu cetvelin puanlamasından en az 80 alması gereklidir. Bu şartı sağlayamayan başvurular iade edilir.

Hibe desteği verilmesi kabul edilen projeler, Bakanlık kurumsal internet sayfasından (www.ticaret.gov.tr) duyurulur. Ayrıca desteklenmesi kabul edilen projeler, Ticaret İl Müdürlüğüne bildirilir.

Bütçe imkânları nedeniyle desteklenmesine ilişkin karar alınamayan projeler hariç olmak üzere, Merkez Proje Komisyonunca kabul edilmeyen projeler tekrar değerlendirmeye alınmaz.

Hibe sözleşmesine konu edilen projenin; her türlü vergi ve sigorta giderleri, asgari geçim indirimi ve harçlar hariç toplam tutarını ifade eder. 

Kooperatifin alacağı hibe tutarı, kooperatifin hibeye esas proje tutarının üzerine, hibe destek oranları uygulandıktan sonra ortaya çıkacak olan tutardır. Hibeye esas proje tutarı ile hesaplanan ödemeye esas hibe tutarı arasındaki fark kooperatifçe karşılanır. Kooperatif, proje başvurusunu hazırlarken bu hususu göz önünde tutmalıdır.

Kooperatiflerin sunacakları proje başvurularında hibeye esas proje tutarı azami sınırı;
a) Kooperatiflerin mal alımlarında 200.000 Türk Lirasını,
b) Hizmet alımlarında 30.000 Türk Lirasını,
c) Nitelikli personel istihdamında yıllık bir personel için 103.000 TL’yi, iki personel için toplam 206.000 TL’yi, geçemez.
Kooperatifin sunduğu proje bedelinin, hibeye esas proje tutarı azami sınırını aşması durumunda, aşan tutar kooperatifçe karşılanır.

Merkez Proje Komisyonu tarafından kabul edilen projelerin duyurulmasını takip eden 20 gün içerisinde, Ticaret İl Müdürü ve Kooperatifin imzaya yetkili yönetim kurulu üyelerinden en az ikisi arasında hibe sözleşmesi imzalanır. 

Hibe sözleşmesi, Ticaret İl Müdürü ile hibe başvurusunda bulunan kooperatifin imzaya yetkili yönetim kurulu üyeleri arasında akdedilir. Taraflarca hibe sözleşmesinin her bir sayfası imza altına alınır. Kooperatifler tarafından hazırlanan sözleşme ekleri, Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliğine, Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzuna ve ilgili mevzuata uygun olmaması durumunda hibe sözleşmesi imzalanmaz.

Ticaret İl Müdürü ile süresi içerisinde hibe sözleşmesini imzalamayan veya hibe sözleşmesi eki dokümanlarını tamamlamayan kooperatiflerle hibe sözleşmesi yapılamaz. Ancak zorunluluk hallerinde kooperatiflerin gerekçeli talebi üzerine bir defaya mahsus Ticaret İl Müdürlüğünce 30 güne kadar ek süre verilebilir. Mücbir sebeplerin bulunması durumunda Ticaret Bakanlığının görüşü alınarak 30 günden daha uzun ek süre de verilebilir.

Hibe destek tutarı hibe sözleşmesinde yer alır. Hibe sözleşmesinde yer alan tutar hibenin üst limiti niteliğindedir. Hibenin nihai tutarı, fiili gerçekleşmeler ve tahakkuklar sonrasında ortaya çıkar. Gerçekleşen proje bedeli, hibe sözleşmesinde yer alan hibeye esas proje tutarının altında olması halinde; hibeye esas proje tutarı olarak, gerçekleşen proje bedeli esas alınır ve bu bedele destek oranı uygulanarak hibe tutarı belirlenir. Gerçekleşen proje bedeli, hibe sözleşmesinde yer alan hibeye esas proje tutarının üstünde olması halinde; hibeye esas proje tutarı olarak, hibe sözleşmesinde yer alan hibeye esas proje tutarı esas alınır ve buna destek oranı uygulanarak hibe tutarı belirlenir.

Hibe sözleşmesinin imzalanmasından sonra, projenin uygulanmasını zorlaştıracak veya geciktirecek bir mücbir sebep (doğal afetler, genel salgın hastalıklar, kısmı veya genel seferberlik ilanı gibi) söz konusu ise hibe sözleşmesi, Ticaret İl Müdürlüğü tarafından; proje uygulamasının herhangi bir safhasında Ticaret Bakanlığının görüşü de alınarak mevzuata uygun olarak değiştirilebilir veya durdurulabilir

Kooperatif, hibe sözleşmesinin feshedilmesi durumunda, feshin tebliğinden itibaren 15 gün içinde hibe kaynaklarından kendisine yapılmış olan ödemelerin tamamını idareye ödemek zorundadır. Aksi durumda, hibe tutarı kooperatifin hesabına aktarıldığı tarihten itibaren işleyen kanuni faizi ile birlikte genel hükümlere göre kooperatiften tahsil edilir.

Proje konusu mal ve hizmet alımlarının tahmini bedelleri dikkate alınarak kooperatifçe;

Kooperatif, hibe desteği verilen projesinin tamamlanmasından itibaren, 5 yıl içinde hibe sözleşmesi kapsamında satın aldığı malların mülkiyetini devredemez ve amacını değiştiremez.

Başvuru sahibi kooperatifin yönetim ve denetim kurulu üyeleri, kooperatifte çalışan kişiler ile bu şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ve kamu çalışanları yüklenici olamaz.

Kooperatiflerin ve yüklenicilerin ihalelere ilişkin yasak fiil ve davranışları aşağıda sayılmıştır:

Hibe desteği kapsamında karşılanmayacak giderler aşağıda belirtilmiştir:
a) Her türlü borç ödemeleri
b) Faiz giderleri
c) Başka bir kamu kaynağından finanse edilen harcama ve giderler
ç) Sergi ve fuar desteklerine ilişkin kira giderleri hariç diğer kira giderleri
d) Kur farkı giderleri
e) Ayrı faturalanmış nakliye ve montaj giderleri
f) Bankacılık giderleri
g) Her türlü vergi ve sigorta giderleri ve bunlara ilişkin ceza giderleri
ğ) Makine ve ekipman hariç ikinci el mal alım giderleri
h) Proje yönetimi ve danışmanlık giderleri
ı) Arazi, arsa ve bina alım giderleri
) Her türlü bina yapım ve onarım giderleri
j) Her türlü hammadde ve yarı mamul alım giderleri
k) Muhasebe ve avukatlık giderleri
l) Taşıt alım giderleri
m) Bina yakıt, su, elektrik ve aidat giderleri
n) Asgari geçim indirimi Program kapsamında hibe sözleşmesi imzalanmadan önce projelerle ilgili yapılan giderler karşılanmaz, bu giderlerden dolayı Bakanlığa herhangi bir sorumluluk yüklenemez. 

Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliğine, Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzuna ve ilgili diğer mevzuatta belirtilen usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirilmeyen, belgelendirilmeyen her türlü gider, hibeye esas gider kapsamında olsa dahi hibe desteğinden karşılanmaz. Hibe sözleşmesi sonrasında proje konusu alım tutarlarında oluşacak artışlar, Bakanlıkça verilecek hibe tutarını değiştirmeksizin kooperatifçe karşılanır. Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliği kapsamında desteklenen projelere, hibe sözleşmesinde belirtilen amacın dışında herhangi bir ödeme yapılmaz.

Yapılan harcamaların hibe desteği kapsamında karşılanabilmesi için bu harcamaların;

Desteklenen projelerin gerçekleştirilmesi sonucunda, aşağıdaki işlemler gerçekleştirilir.

Kooperatifler bu borçlarının ödemesini yapana kadar kendilerine hibe desteği kapsamında ödeme yapılmaz. Ayrıca yükleniciler, bu borçlarının ödemesini yapana kadar kooperatife hibe desteği kapsamında ödeme yapılmaz.

Proje uygulamalarının kontrolü ve izlenmesi, Ticaret İl Müdürlüklerince gerçekleştirilir ve sonuçları Ticaret Bakanlığına bildirilir. Program kapsamında yapılacak harcamalar 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamında denetlenir.

Kooperatifler, Program kapsamında gerçekleştirecekleri harcamaların kooperatif projesinin amaçlarına uygun olarak yapılmasından, uygulamaların Kooperatifçilik Proje Destek Yönetmeliği, hibe sözleşmesi ile Uygulama ve Değerlendirme Kılavuzunda belirtilen usul ve esaslara göre gerçekleştirilmesinden, doğru olarak belgelendirilmesinden ve belgelerin muhafazasından sorumludur.

Kooperatifler, projenin uygulanmasına ilişkin kayıt ve belgeleri düzenli olarak tutmak ve on yıl süreyle saklamakla yükümlüdür.

Program kapsamında hibe desteği alan kooperatifler, aynı proje konusunda 5 yıl içerisinde tekrar hibe desteği başvurusunda bulunamaz